Zbylitowska Góra - pomnik i miejsce straceń w lesie Buczyna
- Szczegóły
- Utworzono: czwartek, 05, czerwiec 2014 20:12
- Poprawiono: czwartek, 05, czerwiec 2014 20:12
- Opublikowano: czwartek, 05, czerwiec 2014 20:12
- Odsłony: 6330
Zbylitowska Góra - pomnik i miejsce straceń w lesie Buczyna
Położenie: Zbylitowska Góra, gmina Tarnów, powiat tarnowski, województwo małopolskie.
W lesie niedaleko drogi z Tarnowa Mościć do drogi nr 4; miejsce oznakowane.
Projektant: Tadeusz Max
Założenie składa się z głównego pomnika zwieńczonego zniczem i ozdobionego symbolem mieczy grunwaldzkich oraz pól grobowych otoczonych niskim murkiem połączonymi rurami. Schodzi się do nich schodami, u których początku znajduje się tablica inskrypcyjna. Na każdym polu grobowym znajduje się niski pomniczek ustawiony przez Okręgowy Komitet Żydowski w Tarnowie w 1948 r. oraz władze samorządowe. Ostatnie do tej pory dobudowanie pomnika miało miejsce 2 V 2012 r. Odsłonięto wtedy pomnik poświęcony rozstrzelanych przez hitlerowców w XII 1939 r. mieszkańców Powiśla Dąbrowskiego.
Napis na pomniku: CHWAŁA/ OFIAROM/ TERRORU/ HITLEROWSKIEGO
W OKRESIE WIELKIEJ WOJNY/ W LATACH 1939-1945 ZAMOR-/ DOWALI SIEPACZE HITLEROW-/ SCY NA TYM MIEJSCU OKOŁO/ 10.000 OBYWATELI./ CZCĄC OGROM MĘKI I PRZE-/ LANEJ NIEWINNIE KRWI POMOR-/ DOWANYCH, POLSKA LUDOWA/ WZNIOSŁA TEN POMNIK DLA/ UNAOCZNIENIA PRZYSZŁYM/ POKOLENIOM, ZBRODNI, POPEŁ-/ NIONYCH PRZEZ REŻIM HITLE-/ ROWSKI NA ZIEMIACH POLSKICH.
Napis przy schodach: THIS PATHWAY WAS CREATED IN 1998 UNDER THE AUSPICES/ OF THE UNITED STATES COMMISSION FOR THE PRESERVATION/ OF AMERICA'S HERITAGE ABROAD AND WITH THE SUPERVISION/ OF MR ADAM BARTOSZ CHAIRMAN OF THE COMMITTEE/ FOR THE PROTECTION OF MONUMENTS OF JEWISH CULTURE/ IN TARNOW TO ENABLE ACCESS TO A PLACE WHERE/ THOUSANDS OF JEWS OF TARNOW WERE MURDERED IN 1942./ THE IDEA OF CREATING THE PATHWAY WAS INITIATED AND FUNDED/ BY THE KOSZYCKI FAMILY OF TORONTO IN MEMORY OF THEIR/ GRANDPARENTS HERSH AND BEILA LANDAU/ WHO WERE AMONG THOSE MURDERED ON THAT SPOT.
TA ŚCIEŻKA ZOSTAŁA ZROBIONA W 1998 ROKU POD AUSPICJAMI/ AMERYKAŃSKIEJ RZĄDOWEJ KOMISJI DS. OPIEKI NAD ZABYTKAMI/ ORAZ PRZY WSPÓŁPRACY PANA ADAMA BARTOSZA/ PRZEWODNICZĄCEGO KOMITETU OPIEKI NAD ZABYTKAMI/ KULTURY ŻYDOWSKIEJ W TARNOWIE ABY UMOŻLIWIĆ DOSTĘP/ DO MIEJSCA EGZEKUCJI TYSIĘCY ŻYDÓW TARNOWSKICH W 1942 R./ INICJATOREM I FUNDATOREM TEJ ŚCIEŻKI JEST RODZINA KOSZYCKICH/ Z TORONTO KTÓRA CHCE W TEN SPOSÓB UCZCIĆ PAMIĘĆ/ SWYCH DZIADKÓW HERSZA I BEJLI LANDAU/ KTÓRZY ZOSTALI ZAMORDOWANI / WRAZ Z TYSIĄCAMI INNYCH ŻYDÓW NA TYM MIEJSCU.
Napisy na pomnikach: CZEŚĆ PAMIĘCI MĘCZENNIKOM!/ TU SPOCZYWA TYSIĄCE ŻYDÓW ZAMORDOWANYCH/ BESTJALSKO PRZEZ ZBIRÓW NIEMIECKICH/ 1 CZERWCA 1942 R./ LIPIEC 1948/ OKRĘGOWY KOMITET/ ŻYDOWSKI TARNÓW
CZEŚĆ PAMIĘCI NASZYM NAJDROŻSZYM/ TU SPOCZYWA 800 ROZBITYCH GŁÓWEK DZIECI/ ZYDOWSKICH ZAMORDOWANYCH BESTJALSKO/ 11 CZERWCA 1942 R. PRZEZ ZBIRÓW NIEMIECKICH/ LIPIEC 1948/ OKRĘGOWY KOMITET/ ŻYDOWSKI TARNÓW
MIEJSCE UŚWIĘCONE KRWIĄ/ ROZSTRZELANYCH W LATACH 1939-1945 POLAKÓW/ MIĘDZY INNYMI SYNÓW ZIEMI TARNOWSKIEJ/ I TUCHOWSKIEJ/ Bocheniec Władysław/ Pasek Kazimierz/ Łakoma Karol/ Kotwieja August/ Szaran Józef/ Bednarczyk Edward/ Kasprzyk Kazimierz/ Gałuszka Stanisław/ Romański Stanisław/ Kaczor Alojzy/ Kaczor Bronisław/ Kurnik Piotr/ Dziąćko Stanisław/ Jaworski Zbigniew/ Wieczorek Tomasz/ Ałodarczyk Albin/ Burzawa Józef/ Milkowski Jan/ Wojdyło Karol Władysław/ Kapałka Czesław Lucjan/ Niesiołowski Bogusław/ Miś Marian Stanisław/ Legutko Bronisław/ Surma Jan/ Gałuszka Władysław/ Witek Jan/ Gwiżdż Michał/ Dojka Jan/ Wantuch Kazimierz/ Chmura Tadeusz/ Duszyński Michał/ Warias Stanisław/ Berbeka Stanisław/ Magiera Tadeusz/ Siwek Jan/ Gondek Józef/ CZEŚĆ ICH PAMIĘCI
MIEJSCE UŚWIĘCONE KRWIĄ ROZSTRZELANYCH W GRUDNIU 1939 ROKU,/ WŚRÓD KTÓRYCH SPOCZYWAJĄ SYNOWIE ZIEMI POWIŚLA DĄBROWSKIEGO/ ĆWIKÓw/ Kozaczka Maciej lat 60/ DĄBRÓWKI BREŃSKIE/ Chmura Stanisław lat 47/ Machaj Tadeusz lat 18/ HUBENICE/ Gil Stanisław lat 26/ Gil Zygmunt lat 22/ KANNA/ Jurczyk Mieczysław lat 21/ Kaczówka Franciszek lat 59/ Kochanek Stanisław lat 46/ Skóra Jan lat 55/ Ząbek Michał lat 45/ KŁYŻ/ Owca Tadeusz lat 24/ KUPIENIN/ Babiarz Czesław lat 32/ Białek Franciszek lat 45/ Białek Stanisław lat 29/ Curyło Józef lat 33/ Kowal Paweł lat 62/ LASKÓWKA DELASTOWSKA/ Liguz Jan lat 47/ MĘDRZECHÓW/ Kleszczyńska Zofia lat 47/ ODMĘT/ Słomiak Stanisław lat 35/ SAMOCICE/ Kurpaska Karol lat 22/ Łata Stanisław lat 27/ Skrzynka/ Łos Józef lat 46/ SUCHY GRUNT/ Mikus Antoni lat N/ Żurek Franciszek lat 22/ TONIA/ Kowal Marcin lat 30/ WOLA MĘDRZECHOWSKA/ Bzdula Władysław lat 20/ Dudek Tadeusz lat 22/ Krajewski Stefan lat 29/ ZALIPIE/ Janeczek Józef lat 26/ Lizak Władysław lat 28/ Łos Antoni lat 64/ Mastalerz Zygmunt lat 30/ ŻELICHÓW/ Drewniany Franciszek lat 19/ Drewniany Stanisław lat 58/ SPOZA TERENU POWIATU:/ BUKOWIEC/ Brotoj Wojciech lat 29/ CZELUŚNICA/ Wasyl Józef lat 33/ MIEJSCOWOŚĆ NIEZNANA/ Płaszek Tadeusz lat N/ Sowa Józef lat N/ LIPNICA WIELKA/ Kipiel Jan lat 26/ PRZEMYŚL/ Augustyn Stanisław lat 51/ WROCANKA/ Klekot Ludwik lat 33/ Wójcik Mieczysław lat 24/ CZEŚĆ ICH PAMIĘCI/ MAJ 2012 ROKU
MIEJSCE UŚWIĘCONE KRWIĄ/ ROZSTRZELANYCH W DNIU 28.VI./ 1944 POLAKÓW A MIĘDZY INNYMI/ SYNÓW ZIEMI SĄDECKIEJ/ HAWROT LESZEK/ JASIŃSKI MIECZYSŁAW/ KRÓL JAN/ KŁOSOWSKI STANISŁAW/ KAMIŃSKI STANISŁAW/ MIŁEK WŁODZIMIERZ/ MYTKO EUGENIUSZ/ OTMIANOWSKI ANDRZEJ/
PATTOCY KAROL/ PATTOCY JAN/ PROCHAZKA KAZIMIERZ/ TOKARZ JAKUB/ CZEŚĆ ICH PAMIĘCI
W latach 1939-1944 Niemcy w tym miejscu dokonywali masowych mordów na obywatelach polskich. Zginęło tu nawet 10 000 osób, w tym około 6000 Żydów.
Źródło:
- Powiat Dąbrowski, kwartalnik samorządowy, nr 2/12(10), Dąbrowa Tarnowska 2012