Szczucin - pomnik ofiar zbrodni dokonanej przez Niemców we IX 1939 r.

Szczucin - pomnik ofiar zbrodni dokonanej przez Niemców we IX 1939 r.

Położenie: Szczucin, gmina Szczucin, powiat dąbrowski, województwo małopolskie.
Nieopodal kościoła, na miejscu dawnej szkoły spalonej przez Niemców.

Rok: 1959

W centralnej części założenia znajduje się pomnik ufundowany przez mieszkańców Szczucina z 1959 r., zwieńczony piastowskim orłem. Upamiętnia on masakrę dokonaną przez żołnierzy 8. Dywizji Piechoty z VIII Korpusu Armijnego (generał Ernst Busch), wchodzącego w skład 14. Armii generała Wilhelma Lista (inne dane to 2 kompania 128 batalionu kolejowego). Ostrzelali i podpalili budynek szkolny, w którym mieścił się szpital 3 baterii UPSP. Przebywali w nim ranni żołnierze oraz uchodźcy. W płomieniach i od kul zginęło około 70 osób (40 żołnierzy z 6 kompanii 20 pp Ziemi Krakowskiej, Armii Kraków; 30 cywilów). Ustalono jedynie 4 nazwiska: Józef Bębenek (13 II 1915 - 12 IX 1939; kierownik szkoły w Dąbrowie Szlacheckiej), Jan Kościński (kierownik szkoły w Szczucinie), Ryszard Nastała z Drohobycza i Jan Struzik z gminy Świątniki.
Z pogromu zdołało się uratować jedynie dwóch jeńców polskich, woźny szkolny oraz rodzina szczucińska, ukrywająca się w szkolnej piwnicy, którą wypuścił niemiecki żołnierz. Zwłoki zostały pogrzebane 16 IX przez 20 (25) Żydów za budynkiem szkoły, których następnie żołnierze Wehrmachtu skatowali i rozstrzelali. W tym dniu funkcjonariusze SS rozstrzelali 40 osób pochodzenia polskiego i żydowskiego, które zostały schwytane na ulicach Szczucina. Byli to przeważnie uciekinierzy ze wschodu. Zwłoki pochowano na cmentarzach żydowskim i katolickim. Ofiary zbrodni dokonanej w budynku szkoły zostały ekshumowane w I 1940 r. i również złożone na wymienionych cmentarzach.

Po transformacji ustrojowej dodano cztery obeliski symetrycznie zamykające boki centralnego pomnika. Na każdym z nich znajduje się tablica inskrypcyjna.

Napis na pomniku centralnym: BOHATEROM WOJSKA POLSKIEGO/ KTÓRZY ZGINĘLI ŻYWCEM SPALENI/ PRZEZ NAJEŹDŹCÓW HORDY HITLEROWSKIEJ/ W DNIU 12 WRZEŚNIA 1939 R.

Napis: Wolnego ludu krew/ Zanieśli przed Boga tron/ Aby pamięć nie zginęła/O tych, którzy zginęli/ W wojnie 1939 r./ POLEGŁO 35 ŻOŁNIERZY

Napis: Historii tych dziejów/ nie pisał Wam nikt/ Historia to wieków przymierze/ Historię swą własną pisaliście krwią/ Wy Polski Podziemnej żołnierze/ AK i BCh/ POLEGŁO 33 ŻOŁNIERZY

Napis: Odmówiono Wam sławy i życia/ Ostra kula zabrała Wam życie bez słowa/ Was nie stało - lecz Polska nie zginie/ Wichrem chwały w historię popłynie/ 1945-1956/ ZGINĘŁO 3 OSOBY
POLEGŁYM ZA OJCZYZNĘ

Napis: Dziś są dla Was schylone sztandary/ Nikt Wam laurów nie wkłada na głowy/ Wyście przecież zginęli za Polskę/ Skuci w grobie sowieckiej okowy/ 1939-1956/ ZGINĘŁO 10 OSÓB/

Napis: Nie zmógł ich Wehrmacht, Gestapo ni kat/ Walczyli z wrogiem przez długich pięć lat/ Tocząc bój o życie i Wolny Lud/ Hardzi, dumni i wierni po grób/ 1939-1945/ ZAMORDOWANO 55 OSÓB/

Napis: Za Naszą wolność i Waszą/ Chwała poległym, wolność żywym/ Życie przerwały Im kule i miny/ Odeszli do wiecznej krainy/ 1939-1955/ ZGINĘŁO 142 OSOBY
WDZIĘCZNI MIESZKAŃCY I FUNDATORZY

Źródła:

  • http://pl.wikipedia.org/wiki/Zbrodnia_w_Szczucinie_1939
  • http://www.podstawowa-szczucin.neostrada.pl/historia_text_3.htm
  • Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939 - 1945. Województwo tarnowskie, Warszawa 1984

 

b_150_100_16777215_00_images_malopolskie4_szczucin_pom.jpgb_150_100_16777215_00_images_malopolskie4_szczucin_pom2.jpgb_150_100_16777215_00_images_malopolskie4_szczucin_pom3.jpgb_150_100_16777215_00_images_malopolskie4_szczucin_pom4.jpg