Radłów - pomnik obrońców radłowskiej szkoły

Radłów - pomnik obrońców radłowskiej szkoły

Położenie: Radłów, gmina Radłów, powiat tarnowski, województwo małopolskie.
Na Rynku

Rok: 2003

2 bryły połączone ze sobą, szczelina pomiędzy nimi tworzy wizerunek krzyża, gdzie na belce podłużnej umieszczono Orła. Pomnik stanął na miejscu spalonej szkoły.

Napis: W HOŁDZIE/ OBROŃCOM OJCZYZNY/ BOHATERSKIM OFICEROM I ŻOŁNIERZOM/ 21 DYWIZJI PIECHOTY GÓRSKIEJ/ I 6 DYWIZJI PIECHOTY/ POLEGŁYM W WALKACH NA ZIEMI RADŁOWSKIEJ/ 7 I 8 WRZEŚNIA 1939 ROKU/ ODRZUCILI NIEMIECKIE WEZWANIE DO PODDANIA SIĘ/ BRONILI RADŁOWSKIEJ SZKOŁY/ DO OSTATNIEGO TCHU I NABOJU/ CZEŚĆ ICH PAMIĘCI/ RODACY 2003

7 września w godzinach popołudniowych niemieckie oddziały pojawiły się na przedmieściach Radłowa. Ich celem było wyjście na tyły wojsk polskich - Grupy Operacyjnej Boruta. W czasie walk żołnierze polscy ewakuowali się w kierunku Biskupic Radłowskich. Początkowo 4. pułk strzelców podhalańskich pod dowództwem ppłk. Bronisława Warzyboka, który przy wsparciu ogniowym dywizjonu 21. pułku artylerii lekkiej wyparł Niemców z Radłowa. Wkrótce ruszyło ponownie natarcie niemieckich czołgów, które zostały powstrzymane przez polską obronę na przedmieściach Radłowa. Wieczorem Radłów został ostatecznie opanowany przez Niemców. Garstka polskich żołnierzy należących do 21. dywizji gen. J. Kustronia zabarykadowała się w budynku miejscowej szkoły blokując wylot drogi z rynku w kierunku Biskupic. Ich heroiczna walka i poświęcenie umożliwiło przeprawę przez most w Biskupicach kolejnym polskim oddziałom. 8 IX walki trwały nadal. Obrońcy radłowskiej szkoły wspierani byli przez pojedynczych żołnierzy ukrytych w zabudowaniach gospodarczych należących do pałacu Dolańskich. Gdy kolejne próby zdobycia budynku, a niemieckie wezwania do kapitulacji pozostawały bez odpowiedzi, hitlerowcy podpalili budynek wraz z obrońcami używając miotaczy ognia. Bitwa radłowska trwała 48 godzin. W bitwie o przeprawę przez Dunajec poległo prawdopodobnie 243 polskich żołnierzy, a około 700 zostało rannych. Część utonęła w Dunajcu. Na radłowskim cmentarzu spoczywa ok. 186 żołnierzy Grupy Operacyjnej „Boruta”, ok. 18 pochowano we wsi Zabawa, a ok. 17 w Zdrochcu.

Źródła:

  • http://www.regiontarnowski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=2876:radlow-w-hodzie-armii-krakow&catid=118:powiat-tarnowski&Itemid=149
  • Pomniki i Miejsca pamięci Narodowej. Przewodnik cz. I, PTTK, Tarnów 2006

 

b_150_100_16777215_00_images_malopolskie4_radlow_pomnik.jpg