Dąbrowa Tarnowska - cmentarz z I wojny światowej nr 248
- Szczegóły
- Utworzono: wtorek, 20, maj 2014 19:17
- Poprawiono: wtorek, 20, maj 2014 19:22
- Opublikowano: wtorek, 20, maj 2014 19:17
- Odsłony: 3448
Dąbrowa Tarnowska - cmentarz z I wojny światowej nr 248
Położenie: Dąbrowa Tarnowska, powiat dąbrowski, województwo małopolskie
Kwatera znajduje się nieopodal cmentarza parafialnego.
Projektant: Johann Watzal
Dość duży cmentarz ma plan nieregularnego trapezu. Aleja główna prowadzi do oryginalnej otwartej kaplicy. Cztery słupy (na jednym umieszczono współczesną tablicę informacyjną) podpierają czterospadowy dach przykryty blachą, pierwotnie kryty gontem. Wyrasta z niego wysoki, potrojony łaciński krzyż. Pochowano tu 44 żołnierzy armii austro-węgierskiej, 9 niemieckiej i 236 rosyjskiej. W czasie II wojny światowej pochowano tu 12 żołnierzy Wehrmachtu (ich nagrobki zniwelowano w 1951) oraz żołnierzy Armii Czerwonej (źródła podają 6 lub 10 lub 12).
Napis: Wir haben gelachelt, wenn man von Wundern sprach/ Bis wir die Erde in lodernden Flammen sahn/ Und eine Welt von Feinden an uns zerbrach/ Und tausend herrliche Wunder an uns geschachn!
Napis na współczesnej tablicy: CMENTARZ WOJSKOWY NR.248/ W DĄBROWIE TARNOWSKIEJ/ ZARYS HISTORYCZNY./ DĄBROWSKI ZABYTKOWY CMENTARZ WOJSKOWY/ STANOWI SAMODZIELNY KOMPLEKS PRZESTRZENNY/ O POW. 13,5 ARA. ZLOKALIZOWANY ZOSTAŁ W DAWNEJ/ GMINIE PODKOŚCIELE PRZY UL. CMENTARNEJ W RAMACH/ NADZORU I PIELĘGNACJI GROBÓW WOJSKOWYCH/ W GALICJI ZACHODNIEJ PROWADZONEJ POD PATRONATEM/ CESARZA FRANCISZKA JÓZEFA W 1916 ROKU ZOSTAŁ/ OPRACOWANY PLAN ARCHITEKTONICZNY PRZEZ ARCH./ KPT. EMILA LADEWIGA I ARCH. PPOR. JOHANNA WATZALA./ PIERWSZE GROBY ŻOŁNIERZY AUSTRIACKICH, NIEMIECKICH/ I ROSYJSKICH POCHODZĄ Z LAT 1914 I 1915./ WÓWCZAS POJEDYNCZYCH MOGIŁ BYŁO 119 I ZBIOROWYCH/ 38 OD NR. 1 DO 157. AKTUALNIE CMENTARZ JEST MIEJSCEM/ POCHÓWKU ŻOŁNIERZY RÓŻNEJ NARODOWOŚCI/ POLEGŁYCH W CZASIE DWÓCH WOJEN ŚWIATOWYCH./ NAPRZECIW WEJŚCIOWEJ BRAMY, WZNOSI SIĘ KAPLICZKA/ O OSOBLIWYM KSZTAŁCIE. CZTERY KAMIENNE SŁUPY/ DŹWIGAŁY KWADRATOWY DACH GONTOWY DZIŚ KRYTY/ BLACHĄ. POD ZADASZENIEM JEST STYLIZOWANY OŁTARZ/ Z WMUROWANĄ TABLICĄ I WYRYTYM TEKSTEM W STYLU/ GOTYCKIM:/ "USMIECHALIŚMY SIĘ NIEDOWIERZAJĄCO GDY PRAWIONO/ NAM O CUDACH, AŻ ZOBACZYLIŚMY ZIEMIĘ W PŁOMIENIACH/ I NA NAS ZAWALIŁ SIĘ PEŁEN WROGÓW ŚWIAT, I NIEPOJĘTE/ CUDA STAŁY SIĘ NASZYM UDZIAŁEM"./ Z OŁTARZA WYRASTAJĄ TRZONY TRZECH KRZYŻY, KTÓRE/ PRZEBIJAJĄ SIĘ PRZEZ DACH KAPLICZKI I ŁĄCZĄ WYSOKO/ NAD NIM W GRUPĘ SPLECIONYCH FORM KRZYŻOWYCH./ DZIŚ PO STRONIE PRAWEJ CMENTARZA JEST 41 MOGIŁ/ AUSTRIACKO-NIEMIECKICH, A PO STRONIE LEWEJ SĄ/ 22 GROBY ŻOŁNIERZY ROSYJSKICH, KTÓRE ZDOBIĄ KUTE/ KRZYŻE ZADASZONE BLACHĄ I STELLE Z TABLICZKAKMI./ PODCZAS DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ POCHOWANO/ TU RÓWNIEŻ 16 ŻOŁNIERZY WEHRMACHTU I 12 ARMII/ CZERWONEJ./ OD 1916 ROKU TEREN CMENTARZA ULEGAŁ DEKOMPOZYCJI/ I MODERNIZACJI. WIELE MOGIŁ ULEGŁO ZNISZCZENIU,/ A NA ICH MIEJSCE DOKONANE ZOSTAŁY PÓŹNIEJSZE/ POCHÓWKI./ OPRACOWAŁ/ LEK.MED. MIECZYSŁAW SIUDZIŃSKI/ PREZES ZWIĄZKU DĄBROWIAKÓW/ DĄBROWA TARNOWSKA 1999 ROK.
Napis na pamiątkowym krzyżu: Hier liegen die SOldaten - opfer des Zweiten/ Weltkrieges./ Die Symbolik dieser Graber reicht bis in das/ Jahr 1951/ Gott lasse sie in ewiger Ruhe ruhen./ Tu leżą żołnierze z czasu II wojny światowej/ Symboliczne groby zostały zniwelowane w/ 1951
Źródła:
- http://www.cmentarze.gorlice.net.pl/Dabrowa/okreg7.htm#nr248
- Frodyma R., Cmentarze wojenne z I wojny światowej na Ziemi Tarnowskiej, Ruthenus, Krosno 2006
