Bochnia - obelisk ku czci rozstrzelanych w XII 1939 r. mieszkańców Bochni
- Szczegóły
- Utworzono: poniedziałek, 19, maj 2014 09:11
- Poprawiono: poniedziałek, 19, maj 2014 09:11
- Opublikowano: poniedziałek, 19, maj 2014 09:11
- Odsłony: 4943
Bochnia - obelisk ku czci rozstrzelanych w XII 1939 r. mieszkańców Bochni
Położenie: Bochnia, powiat bocheński, województwo małopolskie.
W Parku Miejskim na górze Uzbornia
Rok: 1949
Pomnik ma wysokość kilku metrów, zbudowany został z kostki granitowej. po obu stronach pomnika tablice z umieszczonymi nazwiskami pomordowanych.
Napis: W HOŁDZIE 52 OFIAROM/ MORDU HITLEROWSKIEGO/ DOKONANEGO NA TYM MIEJSCU/ W DNIU 18 GRUDNIA 1939 R./SPOŁECZEŃSTWO MIASTA BOCHNI
ROMAN BADURA/ LEON BADURA/ WOJCIECH BARDON/ MAKS BERGHANG/ FELIKS BODURKA/ SZYMON CEMPA/ PIOTR CHMIELEWSKI/ STANISŁAW CZACHÓR/ WACŁAW DROŻDZIK/ JÓZEF FITA/ WAWRZYNIEC GORZELSKI/ FRANCISZEK GÓRKA/ JULIAN GUMULIŃSKI/ FRANCISZEK HABAS/ ZYGMUNT JAWORSKI/ WOJCIECH KLESZCZ/ ANTONI KLIMCZYK/ MARIAN KONASZEWSKI/ JÓZEF KRUCZEK/ JAN KRZYKOWSKI/ STANISŁAW KRZYKOWSKI/ FRANCISZEK KUCHTA/ FRYDERYK KWARTNIK/ ALEKSANDER ŁAMIEC/ JAN LECH/ STANISŁAW LECH/ STANISŁAW MALEC/ FRANCISZEK MIGDAŁ
TADEUSZ PŁACZKOWSKI/ STEFAN PŁONKA/ FRANCISZEK PRZYBYŚ/ MARIAN PTAK/ MACIEJ PYRKA/ WOJCIECH PYRKA/ KONSTANTY RYNCARZ/ WŁADYSŁAW SAMEK/ANTONI SIWEK/ FRANCISZEK SŁONCZYŃSKI/ TADEUSZ SOBAS/ ANDRZEJ SONIK/ SAMUEL SZENFELD/ BOLESŁAW SZYDŁOWSKI/ MICHAŁ ŚWISTAK/ LEON TABAK/ ADOLF TABOR/ TADEUSZ TWARDOWSKI/ MIECZYSŁAW WILK/ FELIKS ZACHARA/ TADEUSZ ZEGARLIŃSKI/ 21 GRUDNIA 1939R. WE WSPÓLNEJ MOGILE/ ZOSTALI ZŁOŻENI:/ ZYGMUNT KRZYSZKOWSKI/ FRYDERYK PIĄTKOWSKI/ POLEGLI 17 GRUDNIA 1939 R.
Rozstrzelanie grupy 51 Polaków Niemcy dokonali 18 XII 1939 r. Był to odwet za napadna posterunek policji niemieckiej (Rynek 16).Akcja została przeprowadzona 16 XII 1939 roku przez członków organizacji „Orzeł Biały”, wywodzącej się z przedwojennego Związku Strzeleckiego – Jarosława Zygmunta Krzyszkowskiego (17 XII 1908 - 17 XII 1939) i Fryderyka Piątkowskiego (21 XI 1903 - 17 XII 1939. W wyniku walki stoczonej z Niemcami, dwóch policjantów zginęło (w tym komendant), a jeden został ciężko ranny. Polscy bojownicy zostali ciężko ranni, a następnego dnia pochwyceni i powieszeni na słupie latarni znajdującej się przed posterunkiem policji. Ich ciała zdjęto dopiero po 4 dniach.
Po tym wydarzeniu Niemcy dokonali aresztowań na mieście oraz wyprowadzili z aresztu Sądu Grodzkiego 29 osób z Bochni i okolic, przebywających tam za drobne wykroczenia. Całą grupę wyprowadzono w stronę Lasu Uzbornia. Po wykopaniu dwóch dużych dołów przez przymuszonych Żydów 12-osobowy pluton egzekucyjny rozstrzeliwał kolejno grupy liczące po 6 osób. Po każdej salwie dobijano ich pojedynczymi strzałami. Po jednej z salw nie trafiony Zygmunt Wilgocki zbiegł w las i mimo strzałów przedarł się przez Uzbornię do Kurowa, a stamtąd do Łapanowa, gdzie ukrywał się przez jakiś czas. Został jednak aresztowany w 1942 r., zginął w obozie Auschwitz. Akcją kierował mjr Albrecht, a przyglądał się jej przybyły z Krakowa gubernator Otto Wachter. Po egzekucji zmuszono Żydów do pogrzebania ciał zamordowanych. Na miejscu zbrodni pochowano także ciała Krzyszkowskiego i Piątkowskiego, które zdjęto z latarni dopiero po czterech dniach.
Zdjęcie czarno-białe jest autorstwa Stanisława Szuszkiewicza i pochodzi z 1985 r.
Źródła:
- http://portal.bochnia.pl/11176_rocznica_masowego_mordu_w_uzborni.html
- Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939 - 1945. WOjewództwo tarnowskie, Warszawa 1984
