Poszyna - cmentarzyk wojenny żołnierzy polskich z III batalionu 5 Pułku Strzelców Podhalańskich

Poszyna - cmentarzyk wojenny żołnierzy polskich z III batalionu 5 Pułku Strzelców Podhalańskich

Położenie: Poszyna, gmina Kłaj, powiat wielicki, województwo małopolskie.
W Puszczy Niepołomickiej

Rok: 2013

Napis na krzyżu: Ś.P./ ŻOŁNIERZOM WP/ 5 PUŁKU/ STRZELCÓW PODHALAŃSKICH/ POLEGŁYM W OBRONIE/ OJCZYZNY/ 10 WRZEŚNIA 1939 R./ CZEŚĆ ICH PAMIĘCI

Napis na tablicy: ŻOŁNIERZOM 5 PUŁKU STRZELCÓW PODHALAŃSKICH/ POLEGŁYM W WALCE O WOLNOŚĆ I NIEPODLEGŁOŚĆ OJCZYZNY/ WRZESIEŃ 1939/ kpt. SZYMAŃSKI EDWARD dowódca 3 komp. CKM/ st. sierż. PAPRZYCKI STANISŁAW szef kompanii CKM/ ppor. rez. DANCZAK STEFAN/ ppor. rez. WRÓBLEWSKI JAN/ plut. MRYC JAN/ plut. HARMATA JAN/ plut. ROJKOWSKI JÓZEF/ kpr. DANKOWSKI STEFAN/ kpr. DRUŻKOWSKI STEFAN 2pp KOP/ kpr. KRAS STEFAN/ kpr. SITARSKI WOJCIECH/ kpr. SZARY STANISŁAW/ st. strz. BUDZ ANTONI/ strz. ADAMCZYK JAN/ strz. ADAMKIEWICZ BOLESŁAW/ strz. ADAMIK WŁADYSŁAW/ strz. DAMON JÓZEF/ strz. DOKTORCZYK JAN/ strz. FIGIEL JÓZEF/ strz. GROSZEK IGNACY/ strz. HOŁNI WŁADYSŁAW/ strz. JANECZKO KAROL/ strz. KASPERKIEWICZ JÓZEF/ strz. KOTZ TEODOR/ strz. KULA MARCEL/ strz. MACIĄG STANISŁAW/ strz. MAJOCH JAN/ strz. MIKRUT STANISŁAW/ strz. MYTNIK JAN/ strz. OCZKOWICZ JULIAN/ strz. ORDON STANISŁAW/ strz. PTAK JÓZEF/ strz. PYŚ EDWARD/ strz. ROSIEK JÓZEF/ strz. SANOK JÓZEF/ strz. SPADŁO WACŁAW/ strz. SMYCZYŃSKI WŁADYSŁAW/ strz. SZPAK KAROL/ strz. WILK WŁADYSŁAW/ strz. RYBA KAZIMIERZ/ strz. SMOTRYCKI PIOTR/ strz. SURDEL FRANCISZEK/ strz. SZERMON CHAIM/ strz. TABAKA JAN/ strz. WOŹNY EUGENIUSZ/ NN ŁAPSZYCKI STANISŁAW/ Inż. DACZYŃSKI ADAM/ SPRĘŻYNA NN/ SKIERNOWICZ NN/ CZEŚĆ ICH PAMIĘCI/ GMINA KŁAJ/ ŻOŁNIERZE 5 BATALIONU STRZELCÓW PODHALAŃSKICH/ NADLEŚNICTWO NIEPOŁOMICE

Opis na tablicy: Cmentarzyk wojenny/ żołnierzy polskich z III batalionu 5 Pułku Strzelców Podhalańskich/ walczących po 3 września 1939 r. w ramach 156 Pułku Piechoty.
Po walce stoczonej 5 września z niemiecką 3 Dywizją Górską w rejonie miejscowości/ Poznachowice Górne i Glichów, pułk zostaje odcięty od reszty wojsk. Wobec beznadziejnego/ położenia, dowódca pułku, ppłk Walerian Młyniec, nakazuje dowódcom batalionów samodzielne/ podjęcie prób wydostania się z okrążenia. III batalion pod dowództwem mjr Janusza Rowińskiego, korzystając z osłony lasów, przez miejscowości/ Cichawka, Sobolów, chełm przedziera się w kierunku Puszczy Niepołomickiej z zamiarem przedostania/ się na drugą stronę Wisły i połączenia z walczącymi oddziałami Armii Kraków. Po przejściu wpław rzeki/ Raby, 9 września o godz. 5:30, żołnierze wchodzą do Puszczy w miejscowości Kłaj (na wysokości budki/ dróżnika) i po dojściu w rejon uroczyska Osikówka, rozkładają się na wypoczynek, w miejscu zwanym/ zwyczajowo przez mieszkańców "U studni". Nieustanne unikanie kontaktu z nieprzyjacielem, wiele/ nieprzespanych nocy, biegunki wywołane piciem nieprzegotowanej wody z rowów, powodują, że/ wszyscy są skrajnie wyczerpani. Suszą przemoczone w Rabie mundury i szybko zapadają w sen./ Niestety, jeden z pracowników tartaku w Kłaju, donosi Niemcom o miejscu postoju oddziału, w wyniku/ czego o godz. 14:30 następuje niespodziewany atak oddziałów niemieckich. Pomimo wystawionych/ posterunków ubezpieczających, zaskoczenie jest pełne. Przeważające siły niemieckie, wspierane/ przez samochody pancerne oraz samolot, prowadzą z niewielkiej odległości zacięty ogień z karabinów/ maszynowych. Dowódcy próbują opanować panikę i bezładną strzelaninę, organizują obronę,/ z zamiarem wydostania się z okrążenia. Panuje chaos, żołnierze walczą w większych i mniejszych/ grupach lub pojedynczo, dochodzi do walki wręcz. Następnie próbują wycofać się w różnych/ kierunkach i wydostać z kotła. Bój toczy się w całym lesie. Pod wieczór walka ustaje i oddziały wroga/ zaczynają wychodzić z lasu, jednocześnie przeczesując okolicę w poszukiwaniu ocalałych. Grupie 30/ Podhalańczyków wraz z dowódcą mjr. Januszem Rowińskim udaje się wydostać z okrążenia i dotrzeć/ w rejon Zabierzowa Bocheńskiego. Wiele mniejszych grupek oraz pojedynczych żołnierzy także/ wyrywa się z okrążenia i wioskach na skraju Puszczy otrzymują pomoc, w tym żywność i cywilne/ ubrania./ W walce poległo 56 polskich żołnierzy, a wśród nich dowódca III kompanii ckm/ kpt. Edward Szymański. Zostali pochowani na tym cmentarzyku we wspólnej mogile, z wyjątkiem/ czterech żołnierzy, którzy zginęli ubezpieczając batalion w rejonie Stanisławic i zostali pochowani/ na cmentarzu w Cikowicach. Informacje o stratach niemieckich są różne, od 32 do nawet 70 zabitych i ponad 150 rannych. Pracownik tartaku, który zdradził Niemcom położenie polskiego oddziału został/ wyrokiem sądu Polski Podziemnej skazany na śmierć i rozstrzelany przez oddział egzekucyjny Armii/ Krajowej w dniu 21 maja 1943 roku.

Zdrajcą był, późniejszy volksdeutsch Jakub Matterna.

Źródło:

  • https://dziennikpolski24.pl/wojenny-dramat-na-uroczysku-wsrod-drzew/ar/10610156

 

b_150_100_16777215_00_images_malopolskie9_poszyna_cment.JPGb_150_100_16777215_00_images_malopolskie9_poszyna_cment2.JPGb_150_100_16777215_00_images_malopolskie9_poszyna_cment3.JPGb_150_100_16777215_00_images_malopolskie9_poszyna_cment4.JPG