Sucha Polana- głaz upamiętniający stacjonujących tu partyzantów AK
- Szczegóły
- Utworzono: środa, 11, wrzesień 2019 19:43
- Poprawiono: środa, 11, wrzesień 2019 19:43
- Opublikowano: środa, 11, wrzesień 2019 19:43
- Odsłony: 2235
Sucha Polana- głaz upamiętniający stacjonujących tu partyzantów AK
Położenie: Sucha Polana w paśmie Lubomira i Łysiny, powiat myślenicki
Rok: IX 2001
Głaz zwieńczony jest krzyżem metalowym. Umieszczono na nim także tablicę inskrypcyjną. W pobliżu znajdują się: wiata turystyczna, miejsce biwakowe i tablice informacyjne.
Napis: PRZEŁĘCZ SUCHA/ 715 M NPM/ MIEJSCE ZGRUPOWANIA ODDZIAŁÓW PARTYZANCKICH/ AK OBWODU "MURAWA"/ ODDZIAŁY/ DĄB/ ODWET/ POTOKA/ SZCZERBIEC/ ŚMIAŁY/ LISOWCZYCY/ POŚCIG/ PRĄD/ SZKOLENIOWY/ ŻÓŁW/ W WYNIKU DZIAŁAŃ PARTYZANCKICH W 1944 R. ZOSTAŁA/ UTWORZONA RZECZPOSPOLITA RACIECHOWICKA/ WE WRZEŚNIU 1944 R. ODBYŁA SIĘ NAJWIĘKSZA BITWA/ Z HITLEROWSKIM OKUPANTEM W ODWECIE KTÓREJ/ NASTĄPIŁA PACYFIKACJA WSI LIPNIKA I WIŚNIOWEJ./ CZEŚĆ PAMIĘCI POLEGŁYM/ WRZESIEŃ 2001 R./ LUDZIE GÓR
Opis na tablicy informacyjnej:
Partyzancka "Burza" na Łysinie i Kamienniku w 1944 r.
(...) Także w okolicach Poręby postanowiono włączyć się w akcję "BURZA". Miały to zrobić oddziały partyzantów, stacjonujące w Beskidzie Myślenickim, czyli okolicach Myślenic i Wieliczki.
Zgrupowanie partyzanckie powstało 3 lipca 1944 r. na rozkaz podporucznika Wincentego Horodyńskiego, ps. "Kościesza". 11 lipca rozpoczęto budowę baraków na północnych stokach Łysiny, w miejscu zwanym dzisiaj Sucha Polana, lub Sucha Przełęcz. "Robota wrzała. Cały oddział partyzancki "Prąd" zajęty był budową baraków. Jedni chłopcy ścinali dzrewa i obciosywali gałęzie, drudzy, pod kierownictwem wypożyczonego ad hoc fachowca z "Huraganu", wbijali w zimię pale i łączyli je belkami. Ogółem zbudowano w obozie na Łysinie pięć baraków" - pisała towarzysząca dowódcy ps. :Kościesza" jego żona, Zofia Horodyńska.
Obok baraków postawiono ołtarz polowy, nieopodal terenową mapę plastyczną do celów szkoleniowych. Były też latryny, a na okolicznych wzniesieniach - ambony obserwacyjne dla wartowników. Wszystkie posterunki połączone były kablową siecią łączności.
Tak znakomicie zorganizowany obóz oznaczono kryptonimem "ŁYSINA", choć wymiennie używano również nazwy "KAMIENNIK". Na początku września 1944 r. zgrupowanie partyzantów Armii Krajowej na Suchej Polanie liczyło 10 oddziałów, w sile blisko 400 żołnierzy. Zgrupowanie należało do myślenickiego obwodu Armii Krajowej "MURAWA". Dodatkowo w okolicy działało jeszcze blisko 700 żołnierzy/partyzantów w oddziałach terenowych.
Oto nazwy 10 oddziałów należących do partyzantów "ŁYSINA": "ŻÓŁW" (potem "Szum"); "PRĄD"; "HALNIAK" (potem "Odwet"); "POŚCIG"; "ŚMIAŁY"; "LISOWCZYCY" (potem "Policyjny"); "POTOK"; "DĄB", "SZKOLENIOWY"; "SZCZERBIEC".
Najważniejszymi działaniami partyzantów w ramach akcji "BURZA" było: odbicie adiutanta "Kościeszy" z niemieckiego aresztu w Dobczycach (27 lipca 1944 - adiutant ps. "Prawdzic"); utworzenie Rzeczpospolitej Raciechowickiej (28 lipca 1944); akcja na ciężarówkę niemiecką w Glichowie (14 - 15 sierpnia); zwycięska bitwa wrześniowa (12 września); spalenie stacji astronomicznej na górze Lubomir (15 września).
Po utworzeniu Rzeczpospolitej Raciechowickiej 1 sierpnia 1944 r. Armia Krajowa wydała odezwę do miejscowej ludności. BYła tam mowa m.in.: "Okupant wycofał z terenu własną władzę policyjną i administracyjną. Aby utrzymać porządek, oraz bezpieczeństwo publiczne i zabezpieczyć spokojny i bezpieczny byt pracującej ludności, jak również utrzymać nienaruszone prawo własności Armia Krajowa az do wyjaśnienia sytuacji bierze ludność cywilną i teren pod swoją opiekę". Dzisiaj na Suchej Polanie na stokach Łysiny stoi ołtarz polowy otoczony 10 kamiennymi głazami, które stanowią symbol pamięci o tych 10 oddziałach zgrupowania partyzantów "ŁYSINA" z roku 1944.
