Muszynka - okopy konfederatów barskich
- Szczegóły
- Utworzono: poniedziałek, 23, marzec 2015 20:24
- Poprawiono: poniedziałek, 23, marzec 2015 20:27
- Opublikowano: poniedziałek, 23, marzec 2015 20:24
- Odsłony: 3974
Muszynka - okopy konfederatów barskich
Położenie: Muszynka, gmina Krynica-Zdrój, powiat nowosądecki, województwo małopolskie.
Na trasie szlaku żółtego
Rok: 1769
Oprócz pomnika wewnątrz założenia, w okolicy znajdują się jeszcze stare, mocno zniszczone tablice informacyjne. Według artykułu T. Nowalnickiego fortyfikacje te, mimo, że posiadają elementy szańca, szańcem jako takim nie są. Ze względu na wielkość powierzchni wewnętrznej (8400 m kw.) należy przyjąć, że są to fortyfikacje obozowe. Obóz otoczono elementami fortyfikacji polowych, składających się z przedpiersia, rowu oraz stoku przed rowem. Najlepiej zachował się właśnie rów, mający długość około 535 m. Przedpiersie zachowało się tylko fragmentarycznie. Umocnienia czołem były zwrócone w kierunku pn-wsch, czyli ku drodze z Muszynki w kierunku Przełęczy Tylickiej.W 1963 r. utworzono tu rezerwat krajobrazowy, chroniący m.in. stanowisko dziewięćsiła bezłodygowego i podkolana białego.
Napis na pomniku: OKOPY KONFEDERATÓW BARSKICH/ 1768 - 72/ TABLICA UFUNDOWANA/ Z/ OKAZJI 600 - LECIA TYLICZA/ 1363 - 1963/ 11 - VIII
Obóz założony został wczesną wiosną 1769 r. na północnym ramieniu Jawora (830), nazwanym później Okopy (785). Położony bardzo blisko granicy austriackiej i nieopodal od Tylickiej Przełeczy kontrolował ważną drogę do Preszowa. Położenie zapewniało możliwość działań militarnych, jak również schronienia przed wojskami carskimi. W III 1769 r. biwakują tu wojska Józefa Bierzyńskiego, prawdopodobnie właśnie to oni rozpoczęli prace fortyfikacyjne. 17 IV zaprzysiężono tu Jaochima Czernego Szwarcenberga na marszałka krakowskiego. W tym samym dniu spisano w obozie akty konfederacji księstw zatorskiego i oświęcimskiego pod Tomaszem Wilkońskim, ziemi sanockiej pod Ignacym Potockim i województwa sandomierskiego pod Rafałem Tarnowskim. Wraz z marszałkami sieradzkim Józefem Bierzyńskim, gostyńskim Michałem Dzierżanowskim i wieluńskim Antonim Morzkowskim stworzyli zalążki najwyższej władzy konfederacji. 27 IV Józef Bierzyński został mianowany regimentarzem. Podstawą działalności marszałków były wydawane dokumenty poruszające rozmaite tematy. Początkowo siły konfederatów były niewielkie, liczyły bowiem 300 ludzi, wzrosły w późniejszym okresie do około 500. Obóz opustoszał po wyjściu wojska, celem zdobycia Krakowa we IX 1769 r. Klęska konfederatów pod Dobrą zimą 1770 r. i zdrada Bierzyńskiego spowodowały napływ resztek sił powstańczych w rejony Beskidu Niskiego i Sądeckiego. Generalność, za pozwoleniem Austrii za swoją siedzibę obrała Preszów. Z końcem lata 1770 r. walki w okolicy przybrały na sile, lecz sam obóz został zajęty przez wojska austriackie.
Źródło:
- Nowalnicki T., Obóz konfederatów barskich koło Muszynki [w] Wierchy,