Gumniska - tablica upamiętniająca mjr Adama Lazarowicza

Gumniska - tablica upamiętniająca mjr Adama Lazarowicza

Położenie: Gumniska, gmina Debica, powiat dębicki, województwo podkarpackie.
Na budynku Szkoły Podstawowej, Gumniska 120

Napis na wyższej tablicy: PUBLICZNE/ GIMNAZJUM/ im. majora ADAMA LAZAROWICZA/ ps. "KLAMRA"/ w GUMNISKACH

Napis: W TEJ SZKOLE/ W LATACH DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ/ MIEŚCIŁA SIĘ/ DĘBICKA KOMENDA OBWODU ARMII KRAJOWEJ/ KTÓREJ KOMENDANTEM BYŁ/ mjr ADAM LAZAROWICZ ps. "Klamra"/ DŁUGOLETNI KIEROWNIK/ SZKOŁY POWSZECHNEJ W GUMNISKACH/ PO WOJNIE WICEPREZES IV ZARZĄDU GŁÓWNEGO/ ZRZESZENIA "WOLNOŚĆ I NIEZAWISŁOŚĆ"/ STRACONY 1 MARCA 1951 R./ Z WYROKU KOMUNISTYCZNEGO SĄDU

Adam Lazarowicz (14 X 1902 - 1 III 1951), urodził się w Berezownicy Małej koło Zbaraża. Od 1919 r. w Wojsku Polskim. Wziął udział w walkach z Ukraińcami na Wołyniu. Ponownie zgłosiwszy się do wojska wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po uzyskaniu matury w Jaśle w 1921 r. rozpoczął studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1931 r. ukończył kurs podchorążych piechoty i został mianowany podporucznikiem WP. W 1936 r. został awansowany do stopnia porucznika. Z powodu choroby zwolniony z wojska, po czym został kierownikiem szkoły w Gumniskach. W czasie kampanii wrześniowej pełnił obowiązki ostatniego komendanta Dębicy, następnie wziął udział w walkach w rejonie Rawy Ruskiej. W czasie okupacji związany z ruchem oporu. W 1940 roku został komendantem Placówki Dębica, a następie komendantem Obwodu. Powołał 10 nowych placówek ZWZ na terenie powiatu, Obwód Dębica pod jego komendą osiągnął najwyższy poziom organizacyjny, wyszkolenia i gotowości bojowej z wszystkich obwodów Inspektoratu Rzeszowskiego AK. W 1943 roku awansowany do stopnia kapitana, a rok później do stopnia majora. Jego największym sukcesem był współudział w rozpracowaniu niemieckiej broni rakietowej V2 na poligonie doświadczalnym w rejonie miejscowości Blizna. Wiosną 1944 r. objął funkcję zastępcy inspektora Inspektoratu Rzeszów AK. W czasie akcji "Burza" dowodził 5 pułkiem strzelców konnych AK. Gdy w II 1945 przybył do Rzeszowa, został kierownikiem Okręgu Rzeszowskiego WiN, a następnie Okręgu Wrocławskiego. W XII 1946 został mianowany zastępcą Prezesa IV Zarządu Głównego WiN. Aresztowany przez UB 5 grudnia 1947 przeszedł okrutne śledztwo. Został skazany na karę śmierci i zamordowany w więzieniu przy Rakowieckiej na Mokotowie.

 

Źródło:

  • https://gumniska.ugdebica.pl/nasza-szkola/patron-szkoly
  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Adam_Lazarowicz

 

b_150_100_16777215_00_images_podkarpackie3_gumniska_szk.JPG