Pierzchów - kopiec i pomnik gen. Jana Henryka Dąbrowskiego
Pierzchów - kopiec i pomnik gen. Jana Henryka Dąbrowskiego
Położenie: Pierzchów, gmina Gdów, powiat wielicki, województwo małopolskie.
Położony na terenie dawnej wioski Pierzchowiec
Rok: 7 IX 1997 (kopiec) ; VII 1872 (pomnik)
Pomnik umieszczono we wsi w 1872 r. staraniem gen. Ignacego Kruszewskiego, a wykonał go krakowski kamieniarz, Edward Stehlik. Pomnik jest z piaskowca, ozdobiony jest herbem Dąbrowskich - Panna oraz inskrypcjami. W zwieńczeniu znajduje się czako, szabla, rulon map i pism oraz wieniec laurowy. W ramach obchodów 75 rocznicy utworzenia Legionów Polskich nie tylko ustawiono omówiony pomnik, lecz okoliczni chłopi usypali kopiec. Niestety z czasem uległ on zniszczeniu. Dzięki inicjatywie Małopolskiego Oddziału Stowarzyszenia Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego, Wojska Polskiego oraz gminy Gdów udało się kopiec odbudować. Dokonał tego III Pułk Saperów z Dębicy. Współczesny kopiec ma 7 metrów wysokości i 18 m średnicy u podstawy.
Napis na pomniku: TU W PIERZCHOWCU WE DWORZE/ URODZIŁ SIĘ D.2 SIERPNIA 1755/ NACZELNIK LEGIONÓW/ POLSKICH GENERAŁ/ JAN HENRYK/ DĄBROWSKI
JESZCZE POLSKA NIEZGINĘŁA/ MARSZ MARSZ DĄBROWSKI/ Z ZIEMI WŁOSKIEJ DO POLSKIEJ
Napis na pomniku wieńczącym kopiec: JESZCZE/ POLSKA/ NIE/ UMARŁA
KIEDY/ MY/ ZYJEMY/ 1797-1997
Napisy na tablicach znajdujących się u podnóża kopca: ZIEMIA/ Z MIEJSC/ PAMIĘCI/ NARODOWEJ
GEN. JAN HENRYK DĄBROWSKI/ (1755 - 1818)/ W HOŁDZIE/ TWÓRCY LEGIONÓW POLSKICH/ WE WŁOSZECH, URODZONEMU/ 2.08.1755 R. W PIERZCHOWIE/ MIESZKAŃCY ZIEMI GDOWSKIEJ, 2.08.2005 R.
KOPIEC GENERAŁA/ JANA HENRYKA DĄBROWSKIEGO/ ODBUDOWANY W DWUSETNĄ ROCZNICĘ POWSTANIA/ LEGIONÓW POLSKICH WE WŁOSZECH I MAZURKA/ DĄBROWSKIEGO NAPISANEGO PRZEZ JÓZEFA WYBICKIEGO/ DLA LEGIONÓW, A OD 1926 r. HYMNU PAŃSTWOWEGO./ KOPIEC ODBUDOWANO STARANIEM MIESZKAŃCÓW/ PIERZCHOWA, STOWARZYSZENIA MIŁOŚNIKÓW TRADYCJI/ MAZURKA DĄBROWSKIEGO, GMINY GDÓW, KRAKOWSKIEGO/ OKRĘGU WOJSKOWEGO - III PUŁK SAPERÓW. W KOPCU ZŁOŻONO ZIEMIĘ Z MIEJSC POBYTU GENERAŁA/ I MIEJSC PAMIĘCI NARODOWEJ/ Pierzchów Pierzchowiec 7.IX.1997 r
Jan Henryk Dąbrowski (2 VIII 1755 - 6 VI 1818). Urodził się w Pierzchowcu nieopodal Bochni. Od 1771 r. ochotnik w wojsku saskim, od 1792 r. w armii polskiej w stopniu wicebrygadiera kawalerii nar. Za heroiczną obronę Warszawy przed wojskami rosyjskimi awansowany na generała. Był dowódcą wyprawy do Wielkopolski, która miała na celu zwiększenie poparcia dla powstania. Po jego upadku przebywał w kraju, a od 1796 r. w Paryżu, gdzie rozpoczął starania o utworzenie Legionów. W latach 1797 - 1801 dowódca I Legii Pol. Dbał nie tylko o wyszkolenie wojskowe rekrutów, ale również o ich wykształcenie. W 1806 r. gdy wojska francuskie wkroczyły do Poznania, zorganizował powstanie przeciwko Prusakom w Wielkopolsce. W 1809 r. wziął udział w reorganizacji armii Księstwa Warszawskiego. W czasie kampanii roku 1812 wziął udział w walkach pod Berezyną, 28 X 1813 r. został naczelnym dowódcą wojsk polskich. Zmarł w Winnej Górze koło Miłosławia w Wielkopolsce. Poświęcona mu pieśń - Mazurek Dąbrowskiego stał się hymnem narodowym Polski.
Źródła:
- Historia Polski tom 11 , Biblioteka Gazety Wyborczej, Warszawa 2007
- http://eksploratorzy.com.pl/viewtopic.php?f=232&t=12769
